Sự xuất hiện của Jose Mourinho tại AS Roma vào mùa hè năm 2021 đã thổi một luồng sinh khí mới vào đội bóng thủ đô Italy. Với biệt danh “Người Đặc Biệt”, chiến lược gia người Bồ Đào Nha mang theo kỳ vọng lớn lao về việc đưa Giallorossi trở lại với vinh quang, đặc biệt là tại đấu trường châu Âu, nơi Roma luôn khao khát khẳng định vị thế. Hành trình chinh phục lục địa già dưới thời Mourinho, dù không phải lúc nào cũng trải hoa hồng, đã để lại những dấu ấn đậm nét và những cảm xúc khó quên.
Ngay trong mùa giải đầu tiên, Mourinho đã xác định UEFA Europa Conference League – giải đấu cúp hạng ba châu Âu mới được thành lập – là mục tiêu trọng tâm. Đây được xem là cơ hội vàng để Roma giải cơn khát danh hiệu kéo dài từ năm 2008 và cũng là cách nhanh nhất để trở lại bản đồ bóng đá châu lục. Hành trình của Roma không hề dễ dàng. Họ gặp những thử thách nhất định ở vòng bảng, bao gồm cả thất bại muối mặt 1-6 trước Bodø/Glimt. Tuy nhiên, bản lĩnh và kinh nghiệm của Mourinho đã được thể hiện đúng lúc ở vòng đấu loại trực tiếp. Roma lần lượt vượt qua Vitesse, tái đấu và trả nợ Bodø/Glimt, trước khi đánh bại Leicester City ở bán kết trong bầu không khí cuồng nhiệt tại Olimpico. Trận chung kết tại Tirana, Albania, chứng kiến một Roma thực dụng và hiệu quả. Bàn thắng duy nhất của Nicolò Zaniolo cùng sự chắc chắn của hàng phòng ngự đã giúp Giallorossi đánh bại Feyenoord, qua đó đăng quang ngôi vô địch Conference League. Đây là danh hiệu châu Âu đầu tiên trong lịch sử câu lạc bộ, một thành tích mang ý nghĩa lịch sử và là sự khẳng định cho tài năng của Mourinho.
Jose Mourinho và các cầu thủ AS Roma nâng cao chiếc cúp vô địch UEFA Europa Conference League 2022 đầy cảm xúc
Thành công tại Conference League là bàn đạp để Roma hướng tới mục tiêu cao hơn ở mùa giải 2022-2023: Europa League. Với tư cách là nhà vô địch Conference League, Roma được tham dự thẳng vòng bảng Europa League. Hành trình lần này thậm chí còn gian nan hơn với những đối thủ sừng sỏ. Thầy trò Mourinho tiếp tục thể hiện tinh thần chiến đấu ngoan cường và lối chơi kỷ luật. Họ vượt qua vòng bảng, sau đó lần lượt loại bỏ những cái tên khó chịu như Red Bull Salzburg, Real Sociedad, Feyenoord (màn phục thù ngọt ngào cho thất bại ở chung kết Conference League năm trước đó) và Bayer Leverkusen ở bán kết bằng một lối chơi phòng ngự phản công đầy thực dụng nhưng hiệu quả. Đặc biệt, hai trận bán kết với Leverkusen là minh chứng rõ nét cho triết lý bóng đá của Mourinho: ưu tiên sự chắc chắn và kết quả cuối cùng. Roma tiến vào trận chung kết Europa League gặp Sevilla, đội bóng được mệnh danh là “Vua Europa League”. Trận đấu diễn ra kịch tính, Roma vượt lên dẫn trước nhờ công của Paulo Dybala, nhưng rồi bị gỡ hòa và cuối cùng thất bại đau đớn trên chấm luân lưu. Dù không thể chạm tay vào chiếc cúp bạc, việc lọt vào tới trận chung kết Europa League vẫn là một thành tích đáng nể, cho thấy sự tiến bộ và bản lĩnh của Roma dưới sự dẫn dắt của Mourinho tại đấu trường châu Âu.
Các cầu thủ AS Roma buồn bã và thất vọng sau khi để thua Sevilla trong trận chung kết Europa League 2023
Dấu ấn lớn nhất của Mourinho trong hành trình châu Âu của Roma chính là việc xây dựng một tập thể đoàn kết, giàu tinh thần chiến đấu và tuân thủ kỷ luật chiến thuật. Ông đã biến Roma thành một đội bóng khó bị đánh bại, đặc biệt trong các trận đấu cúp theo thể thức loại trực tiếp. Lối chơi thực dụng, ưu tiên phòng ngự chặt chẽ và tận dụng các tình huống phản công, cố định đã trở thành thương hiệu của Giallorossi dưới thời “Người Đặc Biệt”. Mourinho cũng rất giỏi trong việc khích lệ tinh thần cầu thủ và tạo ra mối liên kết chặt chẽ với người hâm mộ, biến sân vận động Olimpico thành một pháo đài thực sự trong các đêm cúp châu Âu. Những cầu thủ như Lorenzo Pellegrini, Chris Smalling, Paulo Dybala (ở mùa giải thứ hai) đã tỏa sáng rực rỡ dưới sự chỉ đạo của ông.
Nhìn lại, giai đoạn Roma dưới thời Jose Mourinho có thể không hoàn hảo ở giải quốc nội, nhưng hành trình chinh phục châu Âu của họ thực sự đáng nhớ. Chức vô địch Conference League lịch sử và việc lọt vào chung kết Europa League mùa giải tiếp theo đã đưa Roma trở lại vị thế đáng kể trên bản đồ bóng đá lục địa. Mourinho không chỉ mang về danh hiệu mà còn khơi dậy niềm tự hào và khát vọng cho đội bóng áo bã trầu. Đó là một chương quan trọng, đầy cảm xúc và thành công trên đấu trường châu Âu trong lịch sử AS Roma.